همه‌ی ما بارها در طول زندگی، موقعیت صحبت کردن در جمع را تجربه می‌کنیم. از دوران کودکی و کانون خانواده تا اجتماعات رسمی مثل مدرسه و دانشگاه، این شرایط برای ما پیش خواهد آمد. انسان‌های مختلف قطعا میزان متفاوتی از استعداد و مهارت را در وجود خود نهادینه دارند. طبق همین قاعده، مبحث مورد نظر ما نیز برای برخی سهل و برای عده دیگر چالشی بزرگ است. همچنین باید در نظر داشت که هرقدر دایره افراد خوب و کارآمد اطراف ما بیشتر باشد، حس بهتری خواهیم داشت و از حمایت بیشتری برخوردار خواهیم گشت. برقراری ارتباط دوستانه یک مهارت محسوب می‌شود که یکی از مهم‌ترین شاخص های آن توانایی صحبت کردن در موقعیت‌های اجتماعی است. در این مطلب به دلایل ترس از صحبت کردن در جمع و ارائه راهکارهایی برای کسب این مهارت می‌پردازیم.
موقعیتی را تصور کنید که فرضا قرار است یک کنفرانس درسی ارائه دهید. بر مطالب مورد نظر تسلط کامل دارید. چندین بار روال آنچه که می‌خواهید در موردش صحبت کنید را تمرین نموده‌اید. اما همین که شروع به صحبت می‌کنید ترس و استرس بر شما غلبه می‌کند. ضربان قلبتان افزایش می‌یابد و روی کلامتان تمرکز لازم را ندارید. ترس از صحبت کردن در بین گروهی از افراد، حسی ناخوشایند و آشنا برای خیلی از انسان‌ها است. نکته مثبت اینجاست که این چالش تا حد زیادی با شناخت دلایل اضطراب، آشنایی با راهکارهای مقابله با آن و تمرین برای کسب مهارت‌های لازم قابل کنترل است.
دلایل کلیدی ترس از صحبت کردن در جمع:
خودزنی با افکار منفی
اصولا افکار منفی مثل ترس از قضاوت شدن و باور حس ناتوانی تاثیر زیادی در ایجاد استرس برای صحبت کردن به همراه دارند. افرادی که به پیشواز منفی‌ترین حالت‌های ممکن می‌روند و بدترین پیشامد را تصور می‌کنند، بیشتر در گرداب این اضطراب گرفتار می‌شوند. ذهن خود را مدیریت کنید و بدون پیش داوری و با اعتماد به توانایی خود به استقبال تعامل در موقعیت‌های اجتماعی بروید.
کمال گرایی
این ترس و استرس می تواند ریشه در کمال‌گرایی نیز داشته باشد. وقتی ما از خودمان انتظار داریم به بهترین شکل در جمع حاضر شویم، اضطراب بهترین نبودن ما را فرا می‌گیرد و گاهی باعث می‌شود بیان خوبی نداشته باشیم. با توجه به این دلیل باید سعی کنید خودتان را قضاوت نکنید، به خودتان نمره ندهید و سعی کنید خودتان باشید و طبیعی ظاهر شوید.
ترس از تمسخر
افرادی که عزت نفس پایینی دارند با مشکلات فراوانی در زندگی مواجه می‌شوند و خیلی راحت در تله تحقیر گرفتار می‌گردند. عزت نفس در واقع سنجش یک شخص از ارزش‌های خود می‌باشد. به داشته‌های مثبتتان باور داشته باشید. خود را به عنوان موجودی دارای شایستگی درونی و در خور احترام بپذیرید. عزت نفس بالا همچون سنگری در مقابل رفتارهای نا به هنجار سایر انسان‌ها عمل می‌کند. با آموزش و تمرین اصولی این مهارت حیاتی را در خود افزایش دهید.
نداشتن مهارت فن بیان
فن بیان و مهارت سخنوری از جمله شاخص‌هایی است که در ارتباط با دیگران تاثیر مهمی دارد. مهارت چینش کلمات به شکلی مناسب در کنار هم و توان انتقال مطلب به دیگران از شاخص‌های مورد نیاز برای صحبت کردن مناسب در جمع می‌باشد. از آنجایی که هر شخصی در زندگی‌اش ممکن است در جمعی قرار گیرد تا در مورد مطلبی صحبت کند یا از ارزش‌های خود دفاع نماید؛ لذا باید دانش کافی در مورد مهارت سخنوری را فرا گرفت.
راهکارهایی برای غلبه بر ترس از صحبت کردن در جمع:
شرایط تسلط را برای خود فراهم کنید
برای پیشگیری از شرایط پیش بینی نشده یک متن خلاصه نویسی مفید از مواردی که قصد صحبت کردن در مورد آنها را دارید به همراه داشته باشید. دلیلی ندارد که تمام جمات را خط به خط حفظ باشید. گاهی به شروع جملات در متن خلاصه نویسی شده مراجعه کنید و با احساس آرامش و امنیت خاطر بیشتری روال سخنرانی را پیش ببرید.
غافلگیر نشوید
خودتان را در موقعیت مخاطبان قرار دهید و قسمت هایی از متن که ممکن است ابهام داشته باشد را در نظر بگیرید. برای خودتان به صورت تمرینی از جانب مخاطبان سوال طرح کنید و پاسخ دهید. با این روند احتمال غافلگیری شما کاهش می‌یابد.
از مخاطب نترسید
استرس داشتن امری کاملا عادی است به شرط اینکه از مدار خود خارج نشود. اگر اضطراب شدید و مداوم دارید در درجه اول آن را درمان کنید. تمامی مخاطبان انسان‌هایی مثل شما هستند با دانسته و ندانسته‌هایی که به همراه دارند. آنها نیز احتمال خطا و لغزش را به عنوان یک انسان در وجود خود دارند. صرفا بر کلام و هدف خود از این سخنرانی تمرکز کنید. هراس از مخاطب را در ذهنتان به حاشیه برانید.
با اعتماد به نفس بالا و فن بیان قوی اقدام کنید
اعتماد به نفس بالا و فن بیان مناسب، مهارت‌هایی هستند که قطعا در مسیر زندگی به کرات به آنها نیاز پیدا می‌کنید. خودتان را باور داشته باشید و قدرت نفوذ کلامتان را بالا ببرید. افرادی که عزت‌نفس کافی دارند حتی در صورت بروز اشتباه یا فراموشی مطلب، آشفته نمی‌شوند.
کلام پایانی:
اضطراب صحبت کردن در جمع حسی است که اکثر ما آن را تجربه کرده‌ایم. یکی از اصلی‌ترین عوامل این هراس، انتظارات غیر واقعی از خود است. خودگویی‌های منفی را کنار بگذارید و با کمک گرفتن از روش‌های صحیح و تمرین زیاد مهارت سخنوری در جمع را تقویت کنید. همیشه به خاطر داشته باشید که تعداد کثیری مثل شما دچار این ترس می‌باشند و تعداد کثیرتری توانسته‌اند با آن مقابله کنند. قطعا با در پیش گرفتن راهکارهای اصولی بسته به میزان اضطرابتان، تا حد زیادی می‌توانید بر این مشکل غلبه کنید.
امیدواریم که از این مطلب استفاده لازم را برده باشید.
نگار طاهرخانی
بسیار مفید و کاربردی 🙏🙂
ممنون از همراهی شما